3D Yazıcı Diyagramı
Aşağıdaki görsel, yapım plakasının Y doğrultusunda ileri geri ve sıcak ucun X doğrultusunda sağa sola hareket ettiği bir Kartezyen kurulumdaki yazıcıyı göstermektedir – popüler Bambu Lab A1, Creality Ender 3 ve Prusa MK4 modellerine benzer.
1- Z Taşıyıcı:
Bu, Z çubuğu ve dişli çubuk/vida (leadscrew) ile bağlantılıdır. Vida, bağlı olduğu step motor tarafından döndürülür ve bu sayede X taşıyıcısını yukarı-aşağı hareket ettirir. Bowden makinelerde ekstrüder genellikle buraya monte edilir.
2- X Endstop:
Homing sırasında sıcak ucun durmasını sağlayan sensördür. Bu görselde gösterilmeyen Y ve Z endstop’ları da aynı işlevi görür (ancak Z endstop otomatik tabla seviyesi ayarlayıcı ile değiştirilebilir).
3- Baskı Yatağı:
Cam, PEI veya başka bir tür yüzey olabilir. Baskının yapıştığı alandır.
4- Nozül:
Filament, baskıyı oluşturmak için ısıtılmış memeden beslenir. Farklı çaplarda bulunur; delik ne kadar küçükse detay o kadar incelir. Nozüller 0,15 mm–1,2 mm arasında değişir (SuperVolcano gibi büyük hotend’lerde daha kalın olabilir) ve pirinç, sertleştirilmiş çelik veya yakut uçlu seçenekleri vardır; her biri daha aşınmaya dayanıklı ve daha pahalıdır.
5- X Taşıyıcı (X Carriage):
Sıcak ucun (ve direct extruder kullanan modellerde ekstrüderin) monte edildiği parçadır. X taşıyıcı, X çubuklarına ve kayışa bağlıdır; bunlar sıcak ucun X doğrultusunda hareket etmesini sağlar. Bu parça sağlam monte edilmeli ve oynama yapmamalıdır.
6- Ekstrüder:
Filamentin memeye beslendiği mekanizmadır. Bu örnekte dişlisiz direct ekstrüder gösterilmektedir. Dişlili ekstrüder, step motora daha az yük bindiren ve daha fazla tork sağlayan bir oran mekanizması içerir; böylece filament daha hızlı beslenir. Ekstrüder, filamentin dişliye sıkıştırıldığı ve serbest dönen bir rulmana Bastığı dişli sürücüsünü içerir. Çift dişli ekstrüderlerde rulman, ikinci bir dişli ile değiştirilir. Bowden kurulumlarında ekstrüder, Z taşıyıcıya monte edilebilir.
7- Ekstrüder Step Motoru:
Filamentin ekstrüderden beslenmesini sağlayan step motordur. Bowden kurulumunda bu motor, Z taşıyıcısına monte edilir. E-Steps ayarını yaptığınızda kontrol ettiğiniz motordur. Dişlili ekstrüder, bu motora mekanik avantaj sağlayarak daha yüksek E-Step değeri girilmesini ve motorun daha az atlama yapmasını sağlar. Yazıcıyı kendiniz kurduysanız, motora ısı dağıtıcı (heat sink) takmak akıllıca olabilir. Direct sürüşte ek ağırlık, Bowden tercih edilmesinin sebeplerindendir.
8- X Taşıyıcı Kayışı:
X taşıyıcısını X ekseninde hareket ettiren kayıştır. Adiye ve esnek bir dokunuşa sahip olmalı, böylece Z-wobble azalır.
9- Y Step Motoru:
Baskı yatağını Y doğrultusunda hareket ettiren step motordur. Bu yapı Kartezyen makinelerde bulunur; CoreXY’de ise X ve Y eksenleri iki motorun senkron hareketi ile kontrol edildiği için ayrı “Y step motoru” yoktur.
10- Y Taşıyıcı Kayışı:
Build plate’e bağlı kayıştır ve Y step motoru tarafından kontrol edilir; öbür uçta serbest dönen bir rulmana takılır. X kayışı gibi sıkı ve esnek dokunuşta olmalıdır.
11- Y Düz Çubuklar:
Y taşıyıcısının rulmanlarla bağlı olduğu pürüzsüz çubuklardır. Baskı yatağının sorunsuz hareket etmesini sağlar. Beyaz lityum gres ile yağlanarak sürtünme azaltılmalıdır. Bazı makinelerde ray sistemi veya makaralı alüminyum ekstrüzyon kullanılabilir.
12- Aktif Soğutma Fanı:
Baskı katmanlarını soğutmak için kullanılır; özellikle PLA gibi malzemelerde temiz sonuçlar elde etmek için kritiktir. Bazı malzemelerde katman yapışmasını azaltabileceğinden, slicer ayarlarınızda malzemeye göre açıp kapatın.
13- Z Step Motoru:
Bu örnekte iki adet bulunur; bazı makinelerde tek motor olur. Z vidasını (veya ince dişli çubuğu) çevirir ve X-Z taşıyıcıları yukarı-aşağı hareket ettirir. CoreXY makinelerde tabla yukarı-aşağı hareket eder, hotend değil.
14- Hotend Isıtıcı Bloğu (Heaterblock):
Isınan bloğun kendisidir ve ısıtıcıya bağlıdır. Altında nozül, üstünde namlu (barrel) bulunur; aralarında heatbreak yer alır. Barrel kısmına sürekli fan üflenerek heat creep önlenir (bu resimde gösterilmemiştir).
15- X Düz Çubuklar:
X taşıyıcısının rulmanlarla bağlı olduğu, pürüzsüz ve gres ile yağlanması gereken çubuklardır. Sıcak ucun sağa-sola sorunsuz hareketini sağlar. Bazı makinelerde ray veya makaralı ekstrüzyonla değiştirilebilir.
16- Z Düz Çubuklar:
Z taşıyıcılarının rulmanlarla bağlı olduğu pürüzsüz çubuklardır. Yukarı-aşağı sorunsuz hareketi sağlar ve gres ile yağlanmalıdır. Bazı makinelerde ray veya makaralı ekstrüzyonla değiştirilebilir.
17- Z Vida (Leadscrew / Dişli Çubuk):
5–10 mm çapında dişli çubuklardır; en yaygın 8 mm’dir. Z step motorları bunları çevirir ve Z taşıyıcıları yukarı-aşağı hareket ettirir. X-Y kayışlarının taşıyıcıları neyse, bu da Z taşıyıcılar için aynıdır; ancak yük fazla olduğu için dişli çubuk tercih edilir. Kalın çubuklar daha dayanıklıdır; ince 5 mm çubuklar kolay bükülür ve uzun ömürlü olmaz.
Aşağıdaki görsel, yapım plakasının Y doğrultusunda ileri geri ve sıcak ucun X doğrultusunda sağa sola hareket ettiği bir Kartezyen kurulumdaki yazıcıyı göstermektedir – popüler Bambu Lab A1, Creality Ender 3 ve Prusa MK4 modellerine benzer.
1- Z Taşıyıcı:
Bu, Z çubuğu ve dişli çubuk/vida (leadscrew) ile bağlantılıdır. Vida, bağlı olduğu step motor tarafından döndürülür ve bu sayede X taşıyıcısını yukarı-aşağı hareket ettirir. Bowden makinelerde ekstrüder genellikle buraya monte edilir.
2- X Endstop:
Homing sırasında sıcak ucun durmasını sağlayan sensördür. Bu görselde gösterilmeyen Y ve Z endstop’ları da aynı işlevi görür (ancak Z endstop otomatik tabla seviyesi ayarlayıcı ile değiştirilebilir).
3- Baskı Yatağı:
Cam, PEI veya başka bir tür yüzey olabilir. Baskının yapıştığı alandır.
4- Nozül:
Filament, baskıyı oluşturmak için ısıtılmış memeden beslenir. Farklı çaplarda bulunur; delik ne kadar küçükse detay o kadar incelir. Nozüller 0,15 mm–1,2 mm arasında değişir (SuperVolcano gibi büyük hotend’lerde daha kalın olabilir) ve pirinç, sertleştirilmiş çelik veya yakut uçlu seçenekleri vardır; her biri daha aşınmaya dayanıklı ve daha pahalıdır.
5- X Taşıyıcı (X Carriage):
Sıcak ucun (ve direct extruder kullanan modellerde ekstrüderin) monte edildiği parçadır. X taşıyıcı, X çubuklarına ve kayışa bağlıdır; bunlar sıcak ucun X doğrultusunda hareket etmesini sağlar. Bu parça sağlam monte edilmeli ve oynama yapmamalıdır.
6- Ekstrüder:
Filamentin memeye beslendiği mekanizmadır. Bu örnekte dişlisiz direct ekstrüder gösterilmektedir. Dişlili ekstrüder, step motora daha az yük bindiren ve daha fazla tork sağlayan bir oran mekanizması içerir; böylece filament daha hızlı beslenir. Ekstrüder, filamentin dişliye sıkıştırıldığı ve serbest dönen bir rulmana Bastığı dişli sürücüsünü içerir. Çift dişli ekstrüderlerde rulman, ikinci bir dişli ile değiştirilir. Bowden kurulumlarında ekstrüder, Z taşıyıcıya monte edilebilir.
7- Ekstrüder Step Motoru:
Filamentin ekstrüderden beslenmesini sağlayan step motordur. Bowden kurulumunda bu motor, Z taşıyıcısına monte edilir. E-Steps ayarını yaptığınızda kontrol ettiğiniz motordur. Dişlili ekstrüder, bu motora mekanik avantaj sağlayarak daha yüksek E-Step değeri girilmesini ve motorun daha az atlama yapmasını sağlar. Yazıcıyı kendiniz kurduysanız, motora ısı dağıtıcı (heat sink) takmak akıllıca olabilir. Direct sürüşte ek ağırlık, Bowden tercih edilmesinin sebeplerindendir.
8- X Taşıyıcı Kayışı:
X taşıyıcısını X ekseninde hareket ettiren kayıştır. Adiye ve esnek bir dokunuşa sahip olmalı, böylece Z-wobble azalır.
9- Y Step Motoru:
Baskı yatağını Y doğrultusunda hareket ettiren step motordur. Bu yapı Kartezyen makinelerde bulunur; CoreXY’de ise X ve Y eksenleri iki motorun senkron hareketi ile kontrol edildiği için ayrı “Y step motoru” yoktur.
10- Y Taşıyıcı Kayışı:
Build plate’e bağlı kayıştır ve Y step motoru tarafından kontrol edilir; öbür uçta serbest dönen bir rulmana takılır. X kayışı gibi sıkı ve esnek dokunuşta olmalıdır.
11- Y Düz Çubuklar:
Y taşıyıcısının rulmanlarla bağlı olduğu pürüzsüz çubuklardır. Baskı yatağının sorunsuz hareket etmesini sağlar. Beyaz lityum gres ile yağlanarak sürtünme azaltılmalıdır. Bazı makinelerde ray sistemi veya makaralı alüminyum ekstrüzyon kullanılabilir.
12- Aktif Soğutma Fanı:
Baskı katmanlarını soğutmak için kullanılır; özellikle PLA gibi malzemelerde temiz sonuçlar elde etmek için kritiktir. Bazı malzemelerde katman yapışmasını azaltabileceğinden, slicer ayarlarınızda malzemeye göre açıp kapatın.
13- Z Step Motoru:
Bu örnekte iki adet bulunur; bazı makinelerde tek motor olur. Z vidasını (veya ince dişli çubuğu) çevirir ve X-Z taşıyıcıları yukarı-aşağı hareket ettirir. CoreXY makinelerde tabla yukarı-aşağı hareket eder, hotend değil.
14- Hotend Isıtıcı Bloğu (Heaterblock):
Isınan bloğun kendisidir ve ısıtıcıya bağlıdır. Altında nozül, üstünde namlu (barrel) bulunur; aralarında heatbreak yer alır. Barrel kısmına sürekli fan üflenerek heat creep önlenir (bu resimde gösterilmemiştir).
15- X Düz Çubuklar:
X taşıyıcısının rulmanlarla bağlı olduğu, pürüzsüz ve gres ile yağlanması gereken çubuklardır. Sıcak ucun sağa-sola sorunsuz hareketini sağlar. Bazı makinelerde ray veya makaralı ekstrüzyonla değiştirilebilir.
16- Z Düz Çubuklar:
Z taşıyıcılarının rulmanlarla bağlı olduğu pürüzsüz çubuklardır. Yukarı-aşağı sorunsuz hareketi sağlar ve gres ile yağlanmalıdır. Bazı makinelerde ray veya makaralı ekstrüzyonla değiştirilebilir.
17- Z Vida (Leadscrew / Dişli Çubuk):
5–10 mm çapında dişli çubuklardır; en yaygın 8 mm’dir. Z step motorları bunları çevirir ve Z taşıyıcıları yukarı-aşağı hareket ettirir. X-Y kayışlarının taşıyıcıları neyse, bu da Z taşıyıcılar için aynıdır; ancak yük fazla olduğu için dişli çubuk tercih edilir. Kalın çubuklar daha dayanıklıdır; ince 5 mm çubuklar kolay bükülür ve uzun ömürlü olmaz.