3D Yazıcı Bakımı

FDM (Fused Deposition Modeling) 3D yazıcınızın düzenli bakımı, tutarlı baskı kalitesi sağlamak, yazıcınızın ömrünü uzatmak ve can sıkıcı problemleri önlemek için hayati öneme sahiptir. Temizlik, yağlama, sıkılaştırma ve zaman zaman parça değişimleri gibi rutin işlemler gereklidir. Bu rehber, optimal performans için uygulamanız gereken zorunlu bakım adımlarını özetlemektedir.

1. Temizlik: Başarının Temeli​

Toz ve kir, hareketli parçalara zarar verebilir, nozulları tıkayabilir ve baskı yüzeyine yapışmayı zorlaştırabilir.

• Çalışma Alanı Hijyeni
  Yazıcınızın etrafını düzenli olarak süpürün veya silerek havadaki partikülleri en aza indirin.
• Filament Saklama
  Filamentleri nem çekmeyen kuru dolgu maddesi (silika jel) ile havayı geçirmez kaplarda muhafaza edin. Nem; ipliklenme, kabarcıklar ve dayanıksız parçalar oluşturur.
• Elektronik Bakımı
  Anakart ve güç kaynağı gibi elektronik bölümleri, yazıcının elektriğini kapattıktan sonra basınçlı hava ile tozdan arındırın.

2. Baskı Yüzeyi Bakımı: İlk Katman Tutunmasını Sağlama​

Pürüzsüz ve yağsız bir yüzey, güvenli ilk katman yapışması için temel gerekliliktir.

• Temizleme
  Her baskı sonrasında spatula ile biriken filament kalıntılarını alın. Cam levhalarda izopropil alkol (IPA) veya cama zarar vermeyen bir cam temizleyici kullanarak parmak izi ve yağ izlerini çıkarın.
• Yapıştırıcı Kullanımı
  Tutunmayı artırmak için yapıştırıcı (çubuk tutkal, saç spreyi vb.) kullanıyorsanız, ince ve eşit bir kat uygulayın; gerektiğinde yenileyin. Farklı yapıştırıcıya geçişte yüzeyi temizleyin.
• Seviye Ayarı
  Nozul ile baskı yüzeyi arasındaki mesafenin tutarlı olması için yatağı düzenli olarak seviyeleyin. Otomatik seviyeleme özelliği olsa bile manuel ince ayar gerekebilir.

3. Ekstruder Bakımı: Tıkanmaları Önleme ve Akışı Artırma​

Ekstruder, filamentin sıcak uca itildiği kritik parçadır; düzenli bakım, baskı kalitesini doğrudan etkiler.

• Nozul Temizliği
  Farklı filament tipleri arasında geçiş yaparken veya belirli aralıklarla “cold pull” (soğuk çekme) yöntemi uygulayın. En iyi sonuç için özel temizleme filamenti veya naylon tercih edin.
• Nozul Değişimi
  Baskı kalitenizde düşüş gözlemlerseniz, pirinç nozulları her 1–2 ayda bir değiştirin. Aşınmaya daha dayanıklı olan sertleştirilmiş çelik nozullar daha uzun ömürlüdür ancak düzenli kontrol ve gerekirse değişim gerektirir.

PTFE Boru Kontrolü:
PTFE boruyu (özellikle Bowden kurulumlarında) aşınma veya bükülme açısından inceleyin. Sürtünmeyi ve tıkanmayı önlemek için gerektiğinde değiştirin.

Sürücü Dişlisi Temizliği:
Ekstrüderin sürücü dişlisinde biriken filament kalıntılarını tel fırça kullanarak temizleyin.

E-Adım Kalibrasyonu:
Eski bir yazıcı kullanıyorsanız veya kendiniz yaptıysanız, E-adımlarını kalibre edin. Tutarsız E-adımları, az veya çok ekstrüzyona yol açabilir.

4. Yağlama: Hassasiyet İçin Pürüzsüz Hareket​

Yağlama, eksenler arasındaki sürtünmeyi azaltır ve hareketin akıcı olmasını sağlar.

• Çubuk Yağlama: X, Y ve Z ekseni çubuklarına ince bir tabaka PTFE gres veya hafif makine yağı uygulayın. Fazla yağ kullanmaktan kaçının; toz tutabilir.
• Rulman Kontrolü: Rulmanlarda boşluk veya gevşeklik (gıcırtı) olup olmadığını kontrol edin. Z-vibrasyonuna (Z-wobble) ve boyutsal hatalara yol açabilecek aşınmış rulmanları değiştirin.
• Vida Bakımı: Z ekseni vida (lead screw) mekanizmasını temizleyin ve uygun yağ veya gres ile yağlayarak dikey hareketi pürüzsüz hale getirin.

5. Kayış Gerilimi: Titremeyi ve Katman Kaymalarını Azaltma​

Kayışların doğru gerginliği, baskıda doğruluk ve tekrar edilebilirlik sağlar.

• Gerilim Kontrolü: Kayışlar, dokunduğunuzda esnek ama sarkmayacak şekilde gergin olmalıdır.
• Ayarlama: Yazıcınızda kayış gerginleştirici mekanizma varsa kullanın. Yoksa kasnak konumunu manuel ayarlayın veya üçüncü taraf gerginleştirici (aftermarket tensioner) parçalar ekleyin.

6. Gövde ve Donanım Kontrolleri: Tutarlılık İçin Stabilite​

Sağlam bir gövde, baskı kalitesinin her zaman aynı olmasını sağlar.

• Vidaları Sıkma: Yazıcıyı taşıdıktan veya uzun süre kullandıktan sonra gövde üzerindeki tüm vidaları ve somunları kontrol ederek gerektiğinde sıkın.
• Kablo Düzenlemesi: Kabloları derli toplu ve sabit tutun, takılma veya kopma riskini en aza indirin.
• Makaralı Sistemler: Alüminyum profillere tutunan makaraların somunlarını kontrol edin ve sıkın. Makaralar, taşıyıcıyı hareket ettirmeden dönmemeli.

7. Firmware Güncellemeleri: Yazıcınızı Güncel Tutma​

Güncel firmware, hata düzeltmeleri, yeni özellikler ve performans iyileştirmeleri sunar.

• Güncelleme Kontrolü: Yazıcı üreticisinin web sitesini düzenli olarak kontrol edin.
• Kurulum: Üreticinin talimatlarına göre firmware dosyasını SD kart veya USB aracılığıyla yazıcıya yükleyin.

8. Rutin Denetimler: Sorunları Erken Yakalama​

Düzenli görsel ve test kontrolleri, arızaları büyümeden önce fark etmenize yardımcı olur.

• Görsel Kontrol: Her baskı öncesi gevşek vida, yıpranmış kablo veya diğer sorun işaretlerini gözden geçirin.
• Test Baskıları: Ara sıra küçük test modelleri veya katman kalibrasyon baskıları yaparak kaliteyi doğrulayın.

9. Yazıcı Tasarımına Özgü Bakım​

Farklı mekanik tasarımlar, bakım önceliklerini değiştirir:

• Kartesyen Yazıcılar: Lineer rulmanlar ve çubuklar öncelikli bakım gerektirir; temizleyin ve yağlayın.
• Delta Yazıcılar: Kolların mafsallarını (ball joint) ve bağlantı noktalarını oynama ve yağlama açısından kontrol edin; gerekirse yağ uygulayın.